ستون توبه

یهودیان بنی قریظه، چون پیمان خود را با رسول خدا شکسته و خیانت ورزیدند، پیامبر(ص) از سوی حضرت حق مأمور شد، کار آنان را یکسره کند. سپاه اسلام قلعه پیمان شکنان را محاصره کرد. کار بر یهودیان سخت شد. برای رسول الله(ص) پیام فرستادند که برای مذاکره، «ابولبابه» را به درون قلعه، نزد آنان گسیل دارد؛ چرا که میان او و یهود بنی قریظه، سابقه دوستی و هم پیمانی بود. محمد(ص) ابولبابه را نزد ایشان فرستاد. در خلال گفت وگو، فرستاده رسول خدا با اشاره و علامتی، بخشی از اسرار نظامی سپاه اسلام را برای دشمن فاش کرد. اما ساعتی پس از این ماجرا، از کرده خود پشیمان شد و در حالی که آثار ندامت از چهره اش هویدا شده و رعشه بر اندامش افتاده بود، از قلعه خارج شد، یکسر به مسجد النبی رفت، خود را به یکی از ستون های خانه خدا بست و با خدا عهد کرد که تا توبه اش به درگاه حق تعالی پذیرفته نشود، تا آخر عمر بر همین حال باقی بماند. روزها بر همین روال می گذشت و ابولبابه جز برای نماز و حاجات طبیعی، طناب از دست و پای خود نگشود تا آن که در پگاه روز هفتم، فرشته وحی پیام آمرزش او را از جانب پروردگار بر قلب مبارک رسول الله(ص) نازل کرد: «... و گروهی دیگر از آنها به گناهان خود اعتراف کرده، عمل نیک و بد را به هم آمیخته اند. شاید خداوند توبه آنها را بپذیرد.خداوند، آمرزنده و بخشایشگر است» (سوره توبه-آیه 102) وقتی خبر آمرزش ابولبابه به مردم رسید، برای باز کردن طناب از جسم فرسوده او به مسجد هجوم آوردند اما او گفت که باید رسول رحمت، بندها را از دست و پای او بگشاید. پیامبر هنگام نماز صبح به مسجد درآمدند و با دستان مبارک خود، او را از ستون رها کردند. این ستون، از آن پس به ستون توبه یا ستون ابولبابه مشهور شد. زایرانی که به زیارت مرقد شریف نبوی در مدینه مشرف می شوند، در چندمتری این مکان مقدس، فرصت می یابند که به یاد آن انقلاب درونی و بازگشت حقیقی یک انسان توبه کار و به نیت تقرب به خدا، دورکعت نماز در کنار ستون ابولبابه به جای آورند. چه غبطه انگیز است سرگذشت مردی که توبه پس از خیانتش، به نماد بازگشت واقعی به خدا، تبدیل و نامش ماندگار شد و خوشا به حال آن دیگری که قرآن کریم توبه او را مصداق تمام و کمال بازگشت از گناه و درآمدن به ساحت آمرزش الهی معرفی کرده است. به راستی «نصوح» چه سعادتی داشته که به عنوان یک گنهکار نادم، ضرب المثل توابین حقیقی درگاه حق تعالی در قرآن کریم معرفی شده است. یا ایهاالذین امنوا توبوا الی الله توبه نصوحاً...(سوره تحریم آیه8) وقتی یک آلوده دامن به جایگاهی دست می یابد که خدا، خوبان عالم و ایمان آورندگان را به تأسی از او وامی دارد، آیا سرگذشت او نباید موجب درس آموزی و عبرت ما شود؟ آیا هنوز هم نصوحی پیدا می شود که در بحرانی ترین لحظه های خطیر حیات، به انقلابی چنان او در ساحت وجود خویش دست زند؟ آیا در زمانه ما، ظهور ابولبابه ای خسته از بار خیانت به خدا و اولیای خدا متصور نیست؟ آیا نمی توان انتظار داشت که در عصر ما هم، جوانمردانی پیدا شوند که با بستن دست و پای خویش به ستون توبه، بندهای بندگی شیطان را از دل واکنند؟ در خبرها آمده بود، یکی از یاران سابق انقلاب که سال گذشته، نامش ترجیع بند غائله های گوناگون فتنه در کشور شد، دچار بیماری سختی شده است. به حرمت همه سوابق پسندیده اش، آرزو می کنیم خداوند، پیش از آن که دیر شود، شوری درونی و تحویل احوالی همانند نصوح و ابولبابه و فضیل عیاض را نصیب او گرداند. «الم یأن للذین امنوا ان تخشع قلوبهم لذکرالله...»(سوره حدید آیه 16) آیا وقت آن نرسیده است که دل های آنان که خدا را باور دارند، با یاد او خاشع شود؟!                                                                     «حسین صفارهرندی»